Sorularla AIDS
AIDS Hakkında En Çok Sorulan Sorular
AIDS'li kişiye dokunmak, el sıkışmak veya sarılmak
tehlikeli mi?
Hayır. HIV, hapşırmak ve öksürmekle bulaşmaz. Köpek, kedi ve diğer hayvanlardan
virüsü kapmazsınız.
Hastalığın belirtileri nelerdir?
Virüs alındıktan semptomlar başlayana kadar geçen süre genellikle iki - dört
haftadır. Ateş gece terlemesi, kilo kaybı, artan öksürük, nefes darlığı,
faranjit, yüzde ve gövdede döküntü, ağız ve genital bölgelerde lekeler, ishal,
bulantı, kusma, yutma zorluğu, erken doygunluk hissi, mide kanaması, karın
ağrısı ise virüsün tipik semptomları olarak rapor edilmiştir. Hastalığın klinik
döneminde ise vücutta lenf nodlarının büyüdüğü ve yavaş ilerleyen zatürree
tablosunun oluştuğu da dikkat çeker.
AIDS testi nerede yaptırılır?
Hemen hemen tüm devlet ve üniversite hastanelerinde testi yaptırabilirsiniz.
Ayrıca pek çok özel hastanede ve laboratuvarda da Eliza testi yaptırıyor.
AIDS testinde neye bakılır?
HIV vücuda girdiğinden itibaren, vücutta bununla savaşmak için özel antikorlar
oluşur. Eliza diye bilinen testle kanda, hastalığa sebep olan mikroba karşı
gelişmiş olan antikor olup olmadığına bakılır. Antikorların Eliza yöntemiyle
ölçülebilecek düzeye ulaşması için 3 aylık bir süreye (pencere dönemi) ihtiyaç
vardır. Bu nedenle test, bulaşma olduktan 3 ay sonra yapılmalıdır.
Test sonucu HIV(+) (HIV Pozitif) çıkarsa kişi kanında bu antikorları taşıyor
demektir. Bu da kişinin AIDS virüsüyle karşılaştığı anlamına gelir. Ancak testin
yalancı pozitif çıkma ihkimali de vardır. Kişinin HIV pozitif olduğunun
seylenebilmesi için Westernblood testi denen doğrulama testinin de yapılıp
sonucunun pozitif olması gerekir.
Eğer test (-) çıkarsa bu, kişinin AIDS virüsü taşımadığı anlamını taşımıyor.
Emin olmak için üçüncü ayın sonunda tekrar test yaptırılır. Çünkü kan testi
virüs vücuda girdikten 3 ay sonrasına kadar virüsü gösteremeyebilir. Üçüncü ay
yapılan test yine (-) çıkarsa rahatlayabilirsiniz.
Test olmak için isim vermek şart mı?
Kendi isminizi söylemek zorunda değilsiniz. Hiç bir özel hastane ya da
laboratuvarın nüfus cüzdanınızı ya da fotokopisini isteme hakkı yok. Sağlık
Bakanlığı'nın da bu konuda genelgesi bulunuyor.
Pozitif çıkarsa herkes duyar mı?
AIDS, Sağlık Bakanlığı'na bildirilmesi zorunlu bir hastalık. Bu, istatistikler
yapmak, durumu ve gidişi belirlemek için gerekli. Ama bu bildirim isimle
yapılmıyor. İsminizin baş harfleri ve doğum yılınız kullanılarak kodlanıyor.
Bunun dışında tedavinizden sorumlu doktor ve ekibi dışında kimseye söylenmemesi
gerekiyor. Tüm tedavi masrafları her sigorta kuruluşu tarafından karşılanıyor.
Sigortası olmayıp, maddi gücü de yeterli olmayanlar yeşil karttan
yararlanabiliyor.
Test yaptırdım HIV (+) çıktı. Bu AIDS hastası olduğum anlamına mı geliyor?
HIV (+)" test sonuçları, sizin AIDS'e neden olan virusla (HIV) enfekte olduğunuz
anlamına geliyor. CD4+ T hücre sayınız 200hücre/mm3'ün altına düştüğünde ve/veya
AIDS ile ilişkili bir hastalık (fırsatçı enfeksiyonlar ve Kaposi Sarkomu gibi)
gelişirse HIV , AIDS hastalığına doğru ilerler.
HIV hastalarında sıkça görülen ruhsal bozukluklar nelerdir?
En sık karşılaşılanı depresyondur. Depresyon AIDS hastalarında normal
popülasyondan yüzde 40 daha fazla görülür. Bunaltı bozuklukları yüzde 2 - 38
oranlarında görülmektedir. İntihar riski normal kontrollerden 10 kat daha
fazladır. Depresyon, eşcinsellik ve madde kullanımı riskini arttırmaktadır. HIV
pozitif olduğunu öğrendikten sonra ve yakın bir zamanda AIDS'li bir arkadaşın
kaybından sonra intihar oranları artmaktadır.
HIV virüsü dış ortamda yaşayabilir mi?
HIV, açık havaya maruz kaldığında uzun süre yaşayamaz. Dış ortamda ısı, kuruma,
su, sabun ve deterjanlar nedeniyle tahrip olur. Spermdeki ve vajina salgısındaki
HIV, dış ortamda birkaç saatte, kuru ortamda ise yarım saatte ölür. HIV kurumuş
kanda da kısa zamanda ölür. Yine de dökülmüş kan, sperm ve diğer beden sıvıları
küçük de olsa risk oluşturur. Bu yüzden sulandırılmış çamaşır suyu ya da eşyanın
bir kaç dakika kaynatılarak temizlenmesi gerekir.
Hamile kalırsam, bebeğime HIV virüsü bulaşır mı?
Anti-HIV ilaçları, hamile anneden bebeğine HIV geçme riskini önemli ölçüde
azaltabilir. Hamileyseniz ve veya hamile kalmayı düşünüyorsanız, doktorunuza
danışmanızda fayda var.
Türkiye'de kaç tedavi merkezi var?
Türkiye'de AIDS konusunda tedavi veren ilk merkez 1997 yılında Prof. Dr. Serhat
Ünal başkanlığında kurulan Hacettepe AIDS ve Tedavi Merkezi (HATAM), İstanbul
Tıp Fakültesi ve İzmir'de Ege Üniversitesi'nde AIDS merkezi bulunmaktadır.
Tedavi yöntemleri nelerdir?
AIDS tedavisi için ilk ilaç 1985'te çıktı. Halen bu ilaç kombinasyonu
kullanılıyor. Kesin tedavi söz konusu değil ancak ilaç alındığı sürece hasta
normal yaşam süresinde yaşayabiliyor. Yaşam boyu düzenli olarak kullanılması
gerekiyor. İlacın yan etkileri olduğu gibi hastalığın ilerleme seviyesine göre
ilacın etkisi de olmayabiliyor.
Tedavide son durum nedir?
Dünyanın en büyük ilaç firmalarından Merck Sharp & Dohme İlaçları, üzerinde
çalıştığı AIDS aşısının gelecekte hastalığa çözüm sağlayacağını açıkladı.
Maymunlar üzerinde oldukça iyi sonuçlar veren aşının insan üzerinde de denendi.
Yeni AIDS aşı için uzmanlar aşının daha çok vücudun bağışıklık sistemini
güçlendirerek virüsün kontrol altında tutulmasını sağlayacağını veya uzun yıllar
hastalığın başlamasına engel olacağını ümit ediyorlar. Her şeyin mükemmel
gitmesi halinde aşının beş yıl içinde kullanılmaya başlayacağı tahmin ediliyor.
HIV tedavisi görürken virüsü başkasına bulaştırırmıyım?
Anti-HIV ilaçları, virüsü başkalarına bulaştırmanızı önlemez. Tedavi, virüs
miktarını algılanamayacak kadar düşük seviyelerde tutar. Ancak, HIV vücudunuzda
varlığını devam ettirir ve cinsel ilişki, iğne paylaşımı veya annelerin
bebeklerini emzirmesi yoluyla başkalarına bulaşabilir.
İyi hissediyorum, anti-HIV ilaçları almama gerek var mı?
Vücudunuzda HIV hastalığının herhangi bir belirtisi ortaya çıkmasa bile, virüs
yavaş yavaş bağışıklık sisteminizi zayıflatıyor olabilir. Virüs seviyenizi ve
T-hücresi sayımınızı ölçmek, durumunuz hakkında bilgi verebilir. Doktorunuzla
seçeneklerinizi incelemek ve tedaviye ne zaman başlanacağını, hangi ilaçları
kullanmanız gerektiğini değerlendirmek önemli.
CD4+ T hücre sayısı ne demek?
CD4+ T hücre sayısı kişinin ölçülen CD4+ T hücre miktarı demektir. HIV kişinin
bu hücrelerini enfekte eder ve çoğalmak (kendi kopyasını yapar) için bu
hücreleri kullanır. Bu hücreler zarar gördükçe kişinin bağışıklık sistemi
zayıflar ve kişi fırsatçı enfeksiyonlara (bakteriyel, viral, parazit ve mantar
gibi) daha çabuk yakalanır.
Viral Yük Nedir?
Viral yük insanın kanında bulunan virus (HIV) miktarıdır. Yüksek miktarda viral
yükü olan olan kişi, düşük viral yükü olan kişiden daha çabuk AIDS geliştirir.
CD4+ T Hücresi Nedir?
CD4+T hücrelerine, akyuvarlar, T yardımcı hücreleri de denilmektedir. İnsan
bağışıklık sisteminde diğer hücrelerle birlikte hastalıklara karşı savaşırlar.
HIV, çoğalmak için bu hücreleri kullanır. Sağlıklı bir kimsede CD4+T hücre
sayısı 800-1200/mm3 kadardır.
Bu bilgi 65952 defa okunmuştur.
ayrıca: Bu kategorideki diğer bilgiler için tıklayınız...
|